Hạt tiêu, còn được gọi là "vị vua của các loại gia vị", từ lâu đã là một thành phần không thể thiếu trong ẩm thực của nhiều nền văn hóa trên thế giới cũng như Việt Nam.
Không chỉ làm tăng hương vị của các món ăn, hạt tiêu còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc.
Thành phần dinh dưỡng của hạt tiêu
Hạt tiêu đen chứa một loạt các thành phần dinh dưỡng, bao gồm:
- Piperine: Hợp chất chính mang lại vị cay và nhiều lợi ích sức khỏe.
- Vitamin và khoáng chất: vitamin C, vitamin K, vitamin A, và các khoáng chất như: kali, canxi, và sắt.
- Chất chống oxy hóa: Hạt tiêu chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do gây hại.
Nhờ kho tàng hoạt chất dồi dào, hạt tiêu mang lại loạt giá trị cho sức khỏe:
Hỗ trợ tiêu hóa
Theo Healthline, hạt tiêu có khả năng kích thích sản xuất acid hydrochloric trong dạ dày, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa thức ăn. Acid hydrochloric cần thiết để phân giải protein và các chất dinh dưỡng khác, từ đó ngăn ngừa tình trạng khó tiêu và đầy hơi.
Tăng cường hấp thu dinh dưỡng
Piperine trong hạt tiêu giúp tăng cường hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm khác. Đặc biệt, nó giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn các chất dinh dưỡng như: vitamin B, selen và beta-carotene.
Điều này có nghĩa là chỉ cần một lượng nhỏ hạt tiêu cũng có thể tăng cường hiệu quả dinh dưỡng của bữa ăn.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí "Journal of Ayurveda and Integrative Medicine", piperine giúp tăng sinh khả dụng của curcumin (thành phần chính trong nghệ) lên đến 2000%, giúp cơ thể hấp thụ chất này hiệu quả hơn.
Hỗ trợ ngừa bệnh tim mạch, ung thư
Các chất chống oxy hóa trong hạt tiêu, bao gồm piperine, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do.
Điều này có thể giúp ngăn ngừa một số bệnh mãn tính như ung thư và bệnh tim mạch. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng piperine có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư ruột kết.
Nghiên cứu từ Đại học St. Louis đã chứng minh rằng, piperine có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư và thúc đẩy quá trình apoptosis (chết tế bào tự nhiên) trong các tế bào ung thư ruột kết.
Hỗ trợ giảm cân
Hạt tiêu có khả năng tăng cường quá trình trao đổi chất trong cơ thể, giúp đốt cháy nhiều calo hơn. Piperine cũng có thể ngăn chặn sự hình thành tế bào mỡ mới, giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả hơn.
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí "Journal of Agricultural and Food Chemistry" đã phát hiện ra rằng, piperine có thể can thiệp vào hoạt động của các gen điều chỉnh sự hình thành tế bào mỡ, từ đó ngăn chặn sự phát triển của các tế bào mỡ mới.
Cải thiện sức khỏe não bộ
Piperine có khả năng kích thích não bộ, cải thiện chức năng nhận thức và giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson. Một số nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng piperine có thể cải thiện trí nhớ và khả năng học tập.
Nghiên cứu trên tạp chí "Pharmacology Biochemistry and Behavior" đã cho thấy rằng, piperine có thể cải thiện trí nhớ và tăng cường hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh trong não.
Hạt tiêu trong đông y
Trong đông y, hạt tiêu được coi là một dược liệu có tính nóng và vị cay, có tác dụng:
- Tán hàn: Giúp làm ấm cơ thể, xua tan cảm giác lạnh trong những ngày trời rét.
- Lưu thông khí huyết: Kích thích tuần hoàn máu, giúp máu lưu thông tốt hơn.
- Kích thích tiêu hóa: Hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, giảm chứng đầy hơi và khó tiêu.
- Giải độc: Được dùng để giải độc trong cơ thể, giúp loại bỏ các chất độc hại.
Các bài thuốc đông y thường kết hợp hạt tiêu với các dược liệu khác để điều trị các bệnh liên quan đến tiêu hóa, viêm nhiễm, và cảm lạnh. Hạt tiêu cũng thường được dùng trong các liệu pháp massage và bôi ngoài da để giảm đau và viêm.