Nhu cầu học tập ngày càng phát triển ở Việt Nam. Ngày nay nhiều người không chỉ dừng lại ở việc học đại học, họ có xu hướng muốn học cao lên vì nhiều mục đích khác nhau. Vậy học cao học là gì? Cần lưu ý những vấn đề nào trước khi học cao học? Trong bài viết này JobsGO sẽ cùng các bạn tìm hiểu về chủ đề này.
Cao học là gì? Cao học là giai đoạn học nâng cao sau đại học nhằm giúp người học tiếp thu kiến thức sâu hơn về lĩnh vực mà họ đã chọn. Chương trình này bao gồm các môn học lý thuyết chuyên sâu, các hoạt động nghiên cứu thực tiễn nhằm chuẩn bị cho người học khả năng làm việc hoặc nghiên cứu trong các lĩnh vực cụ thể.
Vậy, lớp cao học là gì Lớp cao học là lớp học dành cho các học viên theo học chương trình đào tạo sau đại học. Sau khi hoàn thành chương trình đại học, những người muốn nâng cao trình độ chuyên môn, nghiên cứu sâu hơn trong lĩnh vực mà họ quan tâm sẽ đăng ký tham gia các lớp học này.
Tại Việt Nam, chương trình cao học thường kéo dài từ 1,5 đến 2 năm, tùy thuộc vào ngành học, hình thức đào tạo. Đối với các ngành yêu cầu nghiên cứu chuyên sâu, yêu cầu thực hiện luận văn cuối khóa, thời gian có thể dài hơn. Học viên sẽ trải qua các kỳ học với sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, bên cạnh việc tham gia vào các dự án nghiên cứu để phát triển kỹ năng tự học, phân tích.
Bên cạnh chương trình học tập, nhiều trường cao học còn yêu cầu học viên cao học tham gia vào các hoạt động ngoại khóa, hội thảo, các chương trình trao đổi quốc tế. Những cơ hội này giúp mở rộng tầm nhìn toàn cầu, trang bị thêm các kỹ năng mềm cần thiết trong nghề nghiệp sau này.
Xem thêm: Học bổ túc là gì?
Tham gia chương trình cao học không chỉ mang lại lợi thế về kiến thức mà còn giúp người học có nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp, mở rộng mối quan hệ, tăng thu nhập.
Một trong những lợi ích lớn nhất khi theo học cao học là việc bạn có cơ hội để nâng cao kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp. Sau khi hoàn thành chương trình đại học, nhiều người cảm thấy rằng họ chỉ nắm được những kiến thức cơ bản về ngành mình đang theo đuổi. Cao học sẽ giúp đào sâu vào những lý thuyết - thực hành chuyên ngành, giúp bạn hiểu rõ hơn về các khía cạnh phức tạp, tiên tiến của lĩnh vực đó.
Ví dụ, đối với ngành kinh tế, bạn sẽ có cơ hội tiếp xúc với các mô hình kinh tế phức tạp hơn, nghiên cứu các chiến lược kinh doanh toàn cầu, học cách phân tích số liệu chuyên sâu. Đối với ngành công nghệ thông tin, cao học sẽ giúp bạn nắm bắt được các xu hướng công nghệ mới nhất như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn (big data), bảo mật thông tin, những lĩnh vực đòi hỏi kiến thức cao cấp mà chương trình đại học chưa đủ sâu.
Kỹ năng phân tích, khả năng làm việc độc lập, khả năng tự nghiên cứu là những kỹ năng thiết yếu mà chương trình cao học chú trọng phát triển. Điều này giúp học viên không chỉ có lợi thế khi làm việc trong ngành nghề mà còn mở ra cơ hội tham gia vào các dự án nghiên cứu, giảng dạy sau này.
Khi thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc sở hữu tấm bằng cao học mang lại cho bạn lợi thế cạnh tranh rất lớn. Đối với nhiều nhà tuyển dụng, bằng cấp cao thể hiện sự nghiêm túc trong việc phát triển nghề nghiệp cũng như khả năng làm việc hiệu quả trong các vị trí quản lý, chuyên môn cao.
Theo thống kê, các vị trí yêu cầu bằng cao học, trình độ cao hơn đang ngày càng gia tăng. Các doanh nghiệp không chỉ muốn tìm kiếm những ứng viên có kỹ năng cứng xuất sắc mà còn đòi hỏi khả năng lãnh đạo, giải quyết vấn đề, tầm nhìn chiến lược. Một tấm bằng cao học từ một trường đại học uy tín sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp cận những cơ hội làm việc trong các công ty quốc tế, tổ chức phi chính phủ, các tổ chức nghiên cứu chuyên sâu.
Nhiều học viên cao học còn có cơ hội được tham gia vào các chương trình thực tập, cộng tác tại các công ty lớn trong quá trình học tập. Đây là cơ hội để bạn tích lũy kinh nghiệm thực tế, mở rộng mạng lưới quan hệ, thậm chí được giữ lại làm việc sau khi hoàn thành chương trình học.
Một lợi ích không thể bỏ qua khi tham gia chương trình cao học là khả năng tăng thu nhập sau khi tốt nghiệp. Theo nhiều nghiên cứu, những người có bằng cao học thường có thu nhập cao hơn so với những người chỉ có bằng cử nhân. Điều này đặc biệt rõ ràng trong các ngành như tài chính, công nghệ thông tin, quản lý, nơi mà sự chuyên môn hóa, kiến thức sâu rộng là yếu tố quan trọng quyết định mức lương.
Thực tế cho thấy, tại Việt Nam, mức lương của những người có bằng cao học có thể cao hơn từ 20% đến 40% so với những người chỉ có bằng đại học. Đặc biệt, trong các vị trí quản lý cấp cao, các công ty đa quốc gia, mức lương dành cho các ứng viên có trình độ cao học thậm chí còn hấp dẫn hơn, kèm theo các phúc lợi tốt.
Có bằng cao học cũng giúp bạn dễ dàng thăng tiến trong sự nghiệp. Các doanh nghiệp thường đánh giá cao những ứng viên có trình độ cao khi tuyển chọn cho các vị trí quản lý, chuyên môn cao. Nó không chỉ giúp bạn tăng thu nhập mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững trong sự nghiệp.
Xem thêm: Đại học & trường nghề: Đâu mới là lựa chọn đúng?
Học cao học không chỉ là cơ hội để bạn nâng cao kiến thức và kỹ năng, mà còn là dịp để mở rộng mối quan hệ với những người cùng ngành. Khi tham gia chương trình này, bạn sẽ có cơ hội gặp gỡ các chuyên gia, giảng viên có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực mà bạn đang theo đuổi. Bên cạnh đó, bạn còn có thể làm quen, hợp tác với các bạn học viên cùng khóa, những người có cùng chí hướng, mục tiêu nghề nghiệp.
Mạng lưới mối quan hệ này sẽ trở nên cực kỳ quý giá khi bạn bước vào thị trường lao động. Nhiều cơ hội việc làm, dự án hợp tác hay nghiên cứu có thể đến từ những kết nối mà bạn xây dựng trong suốt quá trình học tập. Nó đặc biệt quan trọng đối với những người làm việc trong các lĩnh vực như kinh doanh, truyền thông, quản lý, nơi mà mạng lưới quan hệ đóng vai trò quyết định đến sự thành công của họ.
Nhiều chương trình cao học tại Việt Nam còn tạo điều kiện cho học viên tham gia các hội thảo quốc tế, làm việc cùng các chuyên gia từ nước ngoài, giúp bạn không chỉ xây dựng mối quan hệ trong nước mà còn mở rộng tầm nhìn ra thị trường quốc tế. Việc này không chỉ nâng cao uy tín cá nhân mà còn giúp bạn có thêm cơ hội phát triển nghề nghiệp trong tương lai.
Chương trình cao học tại Việt Nam được thiết kế đa dạng với nhiều hình thức đào tạo nhằm phù hợp với nhu cầu, thời gian của người học. Các hình thức này bao gồm đào tạo chính quy và đào tạo vừa làm vừa học, mang đến sự linh hoạt trong việc cân bằng giữa học tập, công việc.
Đào tạo chính quy là hình thức học tập toàn thời gian, phù hợp với những người mong muốn tập trung hoàn toàn vào việc học cao học mà không bị gián đoạn bởi công việc hoặc các hoạt động khác. Chương trình này yêu cầu người học tham gia đều đặn các lớp học, thường trong khoảng từ 1,5 đến 2 năm, tùy thuộc vào ngành học. Lịch học của chương trình chính quy thường diễn ra vào các ngày trong tuần với sự kết hợp giữa lý thuyết - thực hành.
Đối với những người mới tốt nghiệp đại học, mong muốn theo đuổi con đường học thuật chuyên sâu, đào tạo chính quy là lựa chọn lý tưởng. Hình thức này giúp họ tập trung toàn bộ thời gian, năng lực vào việc nâng cao kiến thức chuyên môn. Ngoài ra, sinh viên chính quy thường có cơ hội tiếp cận với các nguồn tài liệu, cơ sở vật chất của trường đại học, được tham gia vào các dự án nghiên cứu dưới sự hướng dẫn của các giảng viên uy tín. Đây cũng là môi trường tốt để sinh viên mở rộng mạng lưới quan hệ, chuẩn bị cho các cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Đối với những người đã đi làm nhưng vẫn muốn tiếp tục học cao học, đào tạo vừa làm vừa học là một lựa chọn hoàn hảo. Hình thức này cho phép học viên duy trì công việc hiện tại trong khi vẫn theo đuổi chương trình cao học. Lịch học của chương trình thường linh hoạt hơn, với các buổi học diễn ra vào buổi tối hoặc cuối tuần, giúp người học dễ dàng sắp xếp thời gian giữa công việc, học tập.
Ưu điểm lớn nhất của đào tạo vừa làm vừa học là người học có thể áp dụng ngay những kiến thức đã học vào công việc hiện tại. Điều này không chỉ giúp họ nâng cao hiệu quả công việc mà còn mở rộng cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. Bên cạnh đó, học viên còn có cơ hội giao lưu, học hỏi từ các đồng nghiệp đến từ nhiều ngành nghề khác nhau, từ đó xây dựng được một mạng lưới quan hệ đa dạng, phong phú.
Tuy nhiên, hình thức này cũng đòi hỏi người học có kỹ năng quản lý thời gian tốt, bởi việc cân bằng giữa công việc, học tập có thể khá căng thẳng. Đối với những người có khát vọng thăng tiến nhưng không muốn từ bỏ công việc hiện tại, đào tạo vừa làm vừa học là một giải pháp tối ưu để nâng cao trình độ mà vẫn đảm bảo công việc hàng ngày.
Xem thêm: Học tại chức là gì? Những thông tin và kiến thức bạn cần biết
Để tham gia chương trình cao học, ứng viên cần đáp ứng một số điều kiện tuyển sinh quan trọng. Những điều kiện này có thể khác nhau giữa ứng viên người Việt Nam và người nước ngoài, cũng như đối với các chương trình học bằng tiếng nước ngoài.
Ứng viên người Việt Nam muốn tham gia chương trình cao học cần thỏa mãn các điều kiện chung theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trước hết, ứng viên phải có bằng tốt nghiệp đại học (cử nhân) thuộc chuyên ngành phù hợp hay liên quan đến ngành mà họ dự định theo học ở bậc cao học. Ứng viên đã có nền tảng kiến thức cơ bản, đủ khả năng theo kịp các yêu cầu học thuật của chương trình cao học.
Một số trường đại học còn yêu cầu ứng viên có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực liên quan từ 1 đến 2 năm. Kinh nghiệm này giúp người học dễ dàng áp dụng lý thuyết vào thực tiễn trong suốt quá trình học tập, đồng thời đảm bảo rằng họ đã có sự chuẩn bị về mặt thực tế cho các nội dung nghiên cứu, luận văn cuối khóa.
Điểm trung bình tích lũy (GPA) của ứng viên trong quá trình học đại học cũng là một yếu tố quan trọng được xét duyệt. Mỗi trường có một ngưỡng điểm yêu cầu riêng, nhưng đa phần yêu cầu GPA từ 6.5 trở lên. Bên cạnh đó, một số chương trình đào tạo còn tổ chức các kỳ thi tuyển đầu vào để kiểm tra khả năng tư duy, năng lực chuyên môn hoặc trình độ ngoại ngữ của ứng viên.
Người nước ngoài muốn học cao học tại Việt Nam cần đáp ứng một số yêu cầu riêng biệt. Trước hết, ứng viên phải có bằng cử nhân, trình độ tương đương từ một trường đại học được công nhận tại quốc gia của họ. Bằng cấp này cần được dịch thuật, công chứng hợp lệ, sau đó nộp cho trường đại học tại Việt Nam để xem xét.
Một trong những yêu cầu quan trọng khác là khả năng sử dụng tiếng Việt hay tiếng Anh tùy theo ngôn ngữ giảng dạy của chương trình. Nếu chương trình học bằng tiếng Việt, ứng viên nước ngoài thường phải cung cấp chứng chỉ tiếng Việt đạt trình độ tối thiểu theo yêu cầu của trường. Họ sẽ có khả năng theo dõi các bài giảng, hoàn thành bài tập, tham gia vào các dự án nghiên cứu một cách hiệu quả.
Ngược lại, nếu chương trình được giảng dạy bằng tiếng Anh, ứng viên cần cung cấp chứng chỉ tiếng Anh quốc tế như IELTS, TOEFL, các chứng chỉ tương đương với điểm số đáp ứng tiêu chuẩn của trường. Sở hữu các chứng chỉ này cho thấy ứng viên có khả năng giao tiếp, tiếp thu nội dung học tập một cách hiệu quả, đặc biệt là trong các chương trình yêu cầu nghiên cứu chuyên sâu.
Các chương trình cao học bằng tiếng nước ngoài ngày càng phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực như quản trị kinh doanh, công nghệ thông tin, kỹ thuật. Đối với những chương trình này, ngoài các yêu cầu về bằng cấp, ứng viên cần phải chứng minh khả năng sử dụng tiếng Anh, ngôn ngữ khác một cách thành thạo. Đây là một yếu tố quyết định trong việc xét duyệt hồ sơ, vì ngôn ngữ học tập đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình tiếp thu kiến thức.
Ứng viên tham gia các chương trình cao học bằng tiếng Anh thường phải nộp chứng chỉ IELTS (điểm từ 6.0 trở lên), TOEFL (điểm từ 80 trở lên), tùy thuộc vào yêu cầu của từng trường. Một số trường đại học cũng có thể tổ chức kỳ thi tiếng Anh nội bộ nhằm kiểm tra trình độ của ứng viên trước khi bắt đầu chương trình.
Học chương trình cao học bằng tiếng nước ngoài mang lại lợi thế lớn cho người học, bởi không chỉ giúp họ nâng cao kiến thức chuyên môn mà còn cải thiện khả năng ngoại ngữ, một kỹ năng vô cùng quan trọng trong môi trường làm việc quốc tế. Đồng thời, những chương trình này thường liên kết với các trường đại học nước ngoài, tạo điều kiện cho học viên tiếp cận với kiến thức, phương pháp giảng dạy tiên tiến từ các quốc gia phát triển.
Xem thêm: Học sư phạm ra làm gì? Học sư phạm có dễ xin việc?
Học cao học và học thạc sĩ thực chất là hai khái niệm tương đồng nhau trong hệ thống giáo dục Việt Nam. Thuật ngữ “cao học” thường được sử dụng để chỉ chương trình đào tạo sau đại học, cụ thể là chương trình thạc sĩ. Nói cách khác, học cao học chính là học thạc sĩ. Sau khi hoàn thành chương trình học này, học viên sẽ được cấp bằng thạc sĩ, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong sự nghiệp, chuyên môn của người học.
Ngoài học thạc sĩ, học cao học có thể bao gồm cả chương trình tiến sĩ, tức là cấp học cao hơn sau khi đã hoàn thành bậc thạc sĩ. Nhưng tại Việt Nam, khi nhắc đến cao học, đa phần mọi người đều hiểu là chương trình thạc sĩ.
Học cao học và học đại học có nhiều điểm khác biệt, cả về phương pháp giảng dạy lẫn yêu cầu học tập. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai cấp học.
Tiêu chí
Học Đại họcHọc Cao học
Mục tiêu học tập Cung cấp kiến thức nền tảng, toàn diện Nâng cao kiến thức chuyên sâu, thực tiễn Phương pháp giảng dạy Chủ yếu là lý thuyết, một số thực hành Tập trung vào nghiên cứu, phân tích, ứng dụng Đối tượng học Người vừa tốt nghiệp THPT, hoàn thành khóa học cao đẳng Người đã có bằng đại học, mong muốn phát triển chuyên môn Thời gian học 4 - 5 năm 1,5 - 2 năm Hình thức đánh giá Thi và làm bài kiểm tra thường xuyên Luận văn, báo cáo nghiên cứu, bài kiểm tra chuyên ngành Cơ hội nghề nghiệp Đáp ứng các yêu cầu công việc cơ bản Mở rộng cơ hội làm việc tại các vị trí quản lý, chuyên môn caoViệc học cao học đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ mục tiêu cá nhân đến các yếu tố tài chính, thời gian. Để thành công trong hành trình này, bạn cần xác định rõ ràng mục tiêu, nghiên cứu kỹ cơ sở đào tạo, lập kế hoạch học tập phù hợp.
Trước khi quyết định học cao học, việc xác định mục tiêu cá nhân là bước quan trọng đầu tiên. Bạn cần tự hỏi mình lý do tại sao muốn theo đuổi chương trình thạc sĩ. Mục tiêu của bạn có thể là để thăng tiến trong sự nghiệp, nâng cao kiến thức chuyên ngành, chuẩn bị cho con đường học thuật, nghiên cứu sâu hơn.
Việc xác định rõ mục tiêu sẽ giúp bạn duy trì động lực trong suốt quá trình học tập. Nó cũng giúp bạn lựa chọn chương trình học phù hợp với hướng phát triển bản thân, từ đó tối ưu hóa thời gian, công sức bỏ ra.
Sau khi xác định được mục tiêu cá nhân, bước tiếp theo là tìm hiểu, chọn lựa cơ sở đào tạo phù hợp. Hiện nay, có rất nhiều trường đại học, viện đào tạo cung cấp chương trình cao học tại Việt Nam, mỗi nơi đều có thế mạnh riêng. Bạn cần xem xét uy tín, chất lượng giảng dạy, các chương trình hỗ trợ nghiên cứu, cơ hội thực tập của từng cơ sở đào tạo.
Ngoài ra, việc lựa chọn trường học còn phụ thuộc vào ngành học mà bạn muốn theo đuổi. Nhiều trường có các chương trình liên kết quốc tế, cơ hội tham gia hội thảo, nghiên cứu quốc tế, điều này giúp mở rộng kiến thức, mối quan hệ cho người học.
Phần lớn các chương trình cao học yêu cầu ứng viên phải trải qua một kỳ thi đầu vào. Do đó, việc lên kế hoạch ôn thi là bước không thể bỏ qua. Bạn cần xác định rõ các môn thi đầu vào, bắt đầu chuẩn bị từ sớm. Những kỹ năng cần rèn luyện bao gồm kiến thức chuyên ngành, khả năng phân tích, giải quyết vấn đề, trong một số trường hợp, cả trình độ ngoại ngữ.
Nhiều trường đại học cung cấp các khóa ôn thi trước kỳ thi tuyển sinh. Bạn có thể tận dụng những khóa học này để củng cố kiến thức, làm quen với cấu trúc đề thi. Bên cạnh đó, việc lập kế hoạch ôn thi rõ ràng, phân chia thời gian hợp lý giữa các môn học sẽ giúp bạn đạt được kết quả cao.
Học cao học không chỉ đòi hỏi về mặt trí lực mà còn liên quan đến nhiều yếu tố tài chính, thời gian. Bạn cần tính toán kỹ lưỡng các chi phí học tập, từ học phí, sách vở, tài liệu cho đến các chi phí khác như đi lại, ăn ở (nếu học xa). Mỗi chương trình cao học có mức học phí khác nhau, do đó, việc dự trù tài chính, tìm hiểu các nguồn học bổng có thể giúp bạn giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả.
Bạn cũng cần chuẩn bị tinh thần cho việc học tập nghiêm túc, căng thẳng trong suốt quá trình học. Học cao học thường đòi hỏi sự đầu tư về mặt thời gian, đồng nghĩa với việc bạn có thể phải hy sinh một số hoạt động cá nhân hoặc gia đình để tập trung cho việc học.
Cao học là gì? Đây là con đường giúp nâng cao trình độ chuyên môn và mở ra vô vàn cơ hội phát triển trong sự nghiệp. Thông qua việc theo học cao học, bạn không chỉ nắm vững kiến thức chuyên ngành mà còn có cơ hội mở rộng mạng lưới quan hệ, tăng thu nhập, nâng cao vị thế cá nhân trong thị trường lao động cạnh tranh ngày nay. Đầu tư vào giáo dục cao học sẽ là một quyết định sáng suốt, giúp bạn đạt được sự nghiệp bền vững, thành công lâu dài. Đừng quên theo dõi JobsGO để biết thêm nhiều thông tin liên quan hữu ích nhé.
Đào tạo vừa làm vừa học có lịch học linh hoạt, thường vào buổi tối hoặc cuối tuần.
Một số ngành yêu cầu kinh nghiệm làm việc 1-2 năm, đặc biệt là quản lý, công nghệ.
Ứng viên cần chứng chỉ IELTS, TOEFL, VSTEP,... nếu học bằng tiếng Anh, tùy yêu cầu của trường.
Học phí cao học thay đổi tùy theo trường cao học. Ví dụ: Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU): Học phí thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA) là 60 - 70 triệu đồng/năm. Đại học RMIT Việt Nam: Chương trình MBA quốc tế có học phí khoảng 900 triệu đồng/năm.
Hầu hết các chương trình yêu cầu thi đầu vào, bao gồm môn chuyên ngành, ngoại ngữ.
Không phải tất cả chương trình yêu cầu luận văn, một số có thể thay bằng môn bổ sung.
Bắt buộc phải có bằng đại học, tương đương để tham gia chương trình cao học.
Tìm việc làm ngay!(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
Chia sẻ bài viết này trên:
Link nội dung: https://diendanxaydung.net.vn/hoc-cao-hoc-la-gi-a69761.html